หัวข้อ: โมนิเตอร์ จุดเปลี่ยนของเกม <แก้ไขแล้วครับ>

[ร้านทิกเกอร์ซาวด์]

           สมาชิกทุกท่านครับ เมื่อทุกท่านได้ เข้ามาในวงการเครื่องเสียงถึงจุดจุดหนึ่ง ทุกคนจำต้องได้ใช้หรือจำเป็นต้องมีต้องใช้ลำโพงโมนิเตอร์บนเวที่ อย่างแน่นอน มันเป็นปราการที่จะนำท่านก้าวไปสู่ ความแตกต่างการเล่นเครื่องเสียงอย่างสมัครเล่นและมืออาชีพ
            สำคัญที่สุดคือ เมื่อเราได้ให้บริการเครื่องเสียงแบบเต็มวง โดยที่ตั้งใจหรือไม่ตั้งใจก็ตาม วันนี้
ผมจะมาเล่าสู่กันฟังเรื่องของลำโพงโมนิเตอร์ให้สมาชิกฟังครับ   นักดนตรีทุกคนต่างก็มีอุปกรณ์การแสดง  ทั้งในหน้าที่และจังหวะ ของแต่ละคนแตกต่างกันไป เช่น กลอง กีตาร์ เบส อีเลคโทน แต่มีคนหนึ่งที่ใช้ความสามารถล้วนๆ คือนักร้อง ที่เปล่งเสียงที่ต้องการออกมาจากร่างกายที่เหมือนเราทุกประการ ความดังเบาและความไพเราะก็ขึ้นอยู่กับความสามารถของแต่ละคน
            แต่มันมีปัญหาอยู่อย่างหนึ่งคือ นักนตรีทุกคนต่างมีเครื่องขยายเสียงและเครื่องดนตรีเป็นของตัวเองที่มีความดังของเสียงมากกว่าขีดความสามารถของมนุษย์ ทั้งวง ยกเว้นนักร้อง สมมุติดนตรีเล่นเต็มวงเวที่กว้าง 30เมตร นักร้องร้องไปโดยที่ไม่มีทางจะได้ยินเสียงของตัวเอง เล่นไปเล่นมาล่มไม่เป็นท่าแน่นอนเพราะคนในวงไม่รู้ว่าร้องไปถึงไหนแล้ว หรือตรงไหนต้องใส่อารมณ์หรือฟิลลิ่ง ลงไป ต่างคนต่างเล่นมัวแน่นอน และมีผลทำให้เราโดนด่าได้เนื่องจากควบคุมระบบในตอนนั้นได้ไม่ดี ดนตรี ทุกชิ้น ถ้าไม่มีเนื้อร้องไม่ได้ยินซึ่งกันและกัน ต่อให่เล่นเต็มงวง ความเข้าถึงในอารมณ์ และความหมาย ยังไงก็สู้แบบที่มีศิลปินมาร้องให้ควา่มหมายของเพลงประกอบกับดนตรี ไม่ได้
            ซึ่งตรงนี้ กฏเหล็กของโมนิเตอร์คือ ตู้แอมป์ส่วนตัวของนักร้องเป็นหลัก หรือทุกใบต้องมีเสียงนักร้องดังออกมาเสมอไม่ว่าตำแหน่งไหนก็ตามบนเวที ทุกคนมีตู้แอมป์หมดในวงยกเว้นมือกลองเพราะกลองมันดังอยู่แล้ว ในกรณีที่เวทีขนาดเล็ก แต่กรณีที่งานที่มีขนาดเวที ที่ข้อนข้างใหญ่ควรเพิ่มดรัมฟิว หรือ โมนิเตอร์สำหรับกลองด้วยครับ   ตรงส่วนนี้ก็ควรต้องใช้ตู้ลำโพงกลางเเหลมสองใบพร้อมตู้ชับ แอมป์สองแท่น ครอสและอีคิว อีกเซ็ตเล่นสองทาง ด้วยเนื่องจากตรงนี้ต้องใช้เสียงที่ค่อนข้างดังในระหว่างที่ตีกลองและฟังเสียงจากโมนิเตอร์เซ็ดนี้ไปด้วย สำหรับนักร้องถ้าไม่มีโมนิเตอร์ เหมือนเล่นกีตาร์โดยไม่มีตู้แอมป์ ลองคิดดูว่ามันจะดีเลย์แค่ไหน และซาวด์มันจะออกมาอย่างไรเมื่อต้องอยู่และต้องคอยฟังเสียงทั้งหมดของทั้งวง จากหลังตู้ลำโพงด้านหน้าเล่นไประแวงไป ทุกคนจะเล่นไม่ได้เลย
             ผมคิดว่า แนวคิดในการส่งสัญญาณโมนิเตอร์ คือ  ควรเน้นให้นักร้องได้ยินชัดเจน ทั้งเสียงของตนเอง เสียงดนตรีที่ที่ได้ทำการแสดงอยู่บนเวที ณ.จุดที่ยืนอยู่นั้นมันหายไปหรือค่อนข้างห่างกัน โมนิเตอร์จะช่วยเติมเต็ม ตำแหน่งอื่นในวงก็ต้องได้ยินเสียงนักร้องด้วย รวมถึงจังหวะและท่วงทำนอง คอรัส เครื่องดนตรีชิ้นอื่น เสียงเครื่องดนตรีชิ้นที่เราอยู่ใกล้มัน ที่ได้ยินชัดอยู่แล้วไม่ต้องส่งมา  การทำซาวด์โมนิเตอร์นั้นค่อนข้างละเอียดอ่อน
             ปัจจัยหลักของอุปกรณ์ที่ต้องมีคือ
             - อีควอไลเซอร์ แบบโมโน หรือสเตอร์ ก็ได้ แต่โมโนจะดีกว่าและใช้แยกเป็นตัวตัวไปในแต่ละaux ถ้าระบบที่ไม่ใหญ่มากที่นิยมสำหรับงานอิเลคโทนคาราโอเกะจะไม่ค่อยมีปัญหาครับเนื่องจากใช้คนที่แสดงความบันเทิงไม่มาก แต่ถ้าเป็นวงดนตรีที่มีความกว้างของเวทีการแสดงที่ไม่มากนักง่ายๆคือตำแหน่งการยืนของนักดนตรีและนักร้อง ข้อนข้างใกล้กันมากห่างกันไม่เกิน2-3 เมตร ก็สามารถใ้ช้โมนิเตอร์ด้านหน้าด้วยกันได้โดยไม่ต้องมีไซต์ฟิวส์ แต่ถ้าเวทีกว้างมากและเล่นกันเป็นวง ก็จำเป็นต้องไซต์ฟิวเพราะโมนิเตอร์ด้านหน้านั้นไม่เพียงพอกับขนาดของเวที่ทั้งในเรื่องของไดนามิกซ์ของเสียง ทิศทาง มิติ และความต้องการเสียงจากด้านข้างในตำแห่งต่างๆ  อีกทั้งความสูงของตำแหน่งลำโพงที่ไม่สามารถครอบคลุม ดังนั้นเมื่อมีไซต์ฟิวส์ที่กำเนิดเสียงจากด้านข้างทั้งสองข้างก็จะช่วยเติมเต็มตรงนี้ได้ครับ การส่งสัญญาณออกไปสู่โมนิเตอร์ที่นิยมสุดคือส่งจาก aux ของมิกซ์เซอร์ที่ใช้อยู่ ไปหาอีคิวเข้าแอมป์
           เข้าสู่ลำโพงโมนิเตอร์ ช่องไหนส่งมากเร่งมาก  ช่องไหนส่งน้อยเร่งน้อยอันไหนไม่เอาปิด มิกซ์ที่มี aux ยิ่งมากยิ่งดี ก็จะรองรับการทำงานได้ดีกว่า เพราะโมนิเตอร์อาจวางหลายจุดซึ่งแต่ละจุดของนักดนตรีแต่ละคนแต่ละหน้าที่ก็ต้องมีการปรับแต่งชดเชยเสียง และเป็นจุดที่ต้องดีที่สุด ความสวยงามและเป็นระเบียบในการวางตู้เมื่อมองมาจากด้านหน้าเวที เป็นเรื่องรองให้เน้นเสียงที่ออกมากจากโมนิเตอร์ต้องชัดเจนและมีมุมเอียงตำแหน่งที่พอดีกับศิลปินที่สุด ไม่ห่างเกินไปหรือไม่ติดเกินไปครับ
            การจำลองบรรยากาศของเสียงบนเวที่ให้ทั่วถึงมีมิติ ของเครื่องดนตรีทุกชิ้นบนเวที ที่อาจจะห่างไกลจากเครื่องดนตรีนั้นนี้ ในตำแหน่งที่นักร้องยืนอยู่  สิ่งทั้งหมดนี้เรื่องดนตรีทุกชิ้นต้องพึ่งพากันและกันและสามารถถ่ายทอดผลงานการแสดงได้อย่างชัดเจน สนุกสนาน เมื่อนักดนตรีไม่เครียดผลงานก็ออกมาดีครับ
            ที่บอกมาทั้งหมดนี้คือปัจจัยสำคัญที่สุดที่จะทำให้นักร้องหรือนักดนตรีทุกคนรู้จังหวะทำนอง ในขณะที่ทำการแสดง ให้ออกมาได้อย่างลงตัวและพร้อมเพรียงกัน หรือระบบใหญ่ที่มีไซต์ฟิวส์เข้ามาเกี่ยวข้องอาจใช้มิกเซอร์ขนาดใหญ่ และแอมป์,ครอส,อีคิว,ลำโพง,อีกชุด
         -  เพาเวอร์แอมป์ ควรเลือกที่มีกำลังวัตต์สูง ๆ เพราะแอมป์กำลังวัตต์สูง  จะสามารถรองรับการทำงานตรงนี้ได้ดีกว่า จึงเกิดการหอนของไมค์ยากกว่า เสียงออกมาชัดกว่าคมกว่าทะลุทะลวงกว่า ไม่แกว่ง ทั้งซับและกลางแหลมทั้งหมดเป็นไซต์ฟิว ตู้ลำโพงไซต์ฟิวส์ทั้งซับและกลางแหลมของไซต์ฟิวส์ทั้งสองข้าง ควรเป็นแบบเดียวหรือขนาดเดียวกัน และสูตรเดียวกับพีเอด้านหน้าได้ยิ่งดี เพราะจะทำให้การทำงานทั้งในเรื่องของโทนเสียงและการกลมกลืนกันทางเฟสของเสียงที่ออกมาข้อนข้างกลืนไม่หักร้างกันเองกันครับ
            ส่วนใหญ่ระบบการทำงานของชุดที่ใช้ขับไซต์ฟิวส์ มักเล่นเป็นแบบสองทาง ผ่านอีคิวทั้งข้างซ้ายและขวา   ตัดครอสให้อยู่ตำแหน่งแปดสิบลงไปครับ   เพื่อลดอาการกวนไมค์บนเวทีได้สำหรับไซต์ฟิว แต่งานเล็กหน่อยเวทีไม่กว้างเท่าไหร่  ก็อาจจะลดจำนวนของตู้ลงมา
            เช่น  อาจใช้ไซด์ฟิวส์ ข้างละ2 เซ็ด หรือ 1เซ็ด  ก็ได้ 1เซ็ตคือ กลาง2เบส2 ต่อข้าง ตามขนาดและรูปแบบของงาน และมิกซ์มอนิเตอร์ชุุุดบนควรจะเป็นซีรี์ย์เดียวกันกับ  มิกซ์พีเอด้านหน้า เช่น บน soundcarf lx7 24 ล่างlx732
          มิกซที่เป็นซีรี่ย์เดียวกันโทนเสียงจะเหมือนกันการใช้งานก็เหมือนกันซึ่งจะทำให้การทำงานนั้น  ง่ายกว่า สาเหตุที่มิกเซอร์ตัวล่างมีช่องเยอะกว่า  เพราะอาจมีการเปลี่ยนแปลงพีธีการต่อพ่วงสัญญาณจากแหล่งอื่น เฉพาะหน้า หลายต่อหลายอย่าง   ส่วนมิกซ์ที่อยู่ด้านบนเวที จะต้องมีการเชื่อมต่อสัญญาณ จากเครื่องดนตรีทุกชิ้นเข้าก่อนแล้วต่อ ไดเรคเอาท์ืออกมา ง่าย ๆ คือ ตัวบนเอาสัณญาณเสียงจากเครื่องดนตรี ชิ้นต่าง ๆ ผ่านออกไป โดยไม่ได้ผ่านการปรับแต่งใด ๆ ออกจากมิกเซอร์ตัวบนที่ออกจากช่องไดเรคเอาท์ ของมิกเซอร์ตัวบนเข้าสู่สายมัลติคอร์สู่มิกซ์ด้านล่าง (มิกเซอร์ที่เหมาะสมกับการใช้งานสำหรับมิกซ์โมนิเตอร์บนเวทีจะต้องมีช่องไดเรคเอาท์เท่านั้น)
          -  จากสายมัลติคอร์  บนเวทีแล้วมาเข้ามิกซ์ตัวด้านหน้าเวที  แยกกันอิสระทั้งสองตัวในการปรับแต่งเสียง มิกซ์ใครมิกซ์มัน มิกซ์ที่อยู่บนเวทีให้ต่อสัญญาณออกที่ mainout เข้าอีคิวครอสไปหาเพาว์เวอร์ ออกลำโพงไซต์ฟิว แยกอิสระกับมิกซ์ข้างล่างสัญญาณจะเครื่องดนตรีแค่ผ่านแล้วก็ออกมาหามิกซ์ด้านหน้าควบคุมระบบพีเอหลัก การปรับแต่งเสียงที่ออกมาจากตู้ไซต์ฟิว สามารถปรับแพนซ้ายขวาให้เสียงของเครื่องดนตรีนั้นนี้ตรงแชแนลมิกซ์ที่ใช้ควบคุมเสียงโมนิเตอร์และไซต์ฟิวที่อยู่ด้านบน โดยวิธีการจำลองสถานะการเสียง ในตำแหน่งนั้นนี้สำหรับเสียงที่จะออกไปยังลำโพงไซต์ฟิวซ่ายขวา
  -การปรับแต่งมิกซ์สำหรับไซต์ฟิวนั้น สามารถกำหนดซัพกรุฟเอาท์ และสามารถปรับสัญญาณจากเครื่องดนตรีต่างๆแพนซ้ายขวาไว้ตามความต้องการหรือตรงกลางได้หรือไม่ได้นั้น ก็ขึ้นอยู่กับการจำลองสถาณะการเสียงบนเวที มิกซ์ตัวบนก็สามารถทำได้แน่นอน และจะทำให้เกิดบรรยากาศของเสียงบนเวที่ชัดเจน
 จำลองตำแหน่ง ของเครื่งดนตรีแต่ละจุด สเมือนจริงดังทั่วทุกจุด ไม่ดังเกินไป และไม่หนาแน่นคลุมเคลือจนเกินไป ไมค์ร้องหรือคอรัสปรับ pan ที่มิกซ์เอาไว้ตรงกลางนะครับ  การไม่ได้ทำการกำหนดและปรับแต่งทิศทางซ้ายวาของเครื่องดนตรีสำหรับมิกซ์ไซต์ฟิวนั้นอาจทำให้เสียกำลังงานรวมของ ซุดแอมป์ขยายไซต์ฟิวส์โดยใช่เหตุ และทำให้ไม่มีมิติ ซึ่งเกิดจากการที่ไม่ได้จัดระเบียบเสียง ของเครื่องดนตรีที่ต้องการไปยังไซต์ฟิวส์ว่าข้างไหนเน้นอะไร ส่วนโมนิเตอร์หน้าเวทีก็ส่งจาก aux ของมิกซ์เซอร์ที่อยู่ด้านบนก็ได้หรือจะส่งจาก aux ของมิกซ์ที่อยู่ด้านหน้าก็ได้
ทั้งสองอย่างมีความแตกต่างกันและทั้งข้อดีและข้อเสียครับ การส่ง aux จากมิกเซอร์ตัวหลักเข้าหาโมนิเตอร์ ที่อยู่ด้านหน้านั้นก็มีข้อดี คือว่าเมื่อเราต้องการเร่งหรือหรี่โมนิเตอร์หน้าเวทีเราสามารถจัดการจากจุดนี้ได้เลยแต่มีข้อเสียคือ เสียงที่ออกมาจะสู้การส่ง aux จากมิกซ์ตัวที่อยู่ด้านบนเวทีไม่ได้ เนื่องจากสัญญาณเสียงได้ผ่านสายมัลติคอลที่มีความยาวข้อนข้างมาก สัญญาณเสียงทุกอย่างที่ผ่านสายที่ไม่ดี เสียงต้นสายกับปลายสายเมื่อผ่านสายมัลติคอลเสียงจะไม่เหมือนกันครับ บางครังมีของแถมมีจี่หรือฮ้มได้ หรือเมื่อกด phantom จากมิกซ์ปุ๊บเกิดการจี่ ฮัมต่อเนื่องแก้ไม่หาย จนต้องไปซื้อตัวปล่อย phantom แยกมาใช้ หรือบางทีก็แก้ไขโดยการใส่ถ่านที่ไมค์แบบที่ต้องใช้ไฟเลี้ยงแทนสำหรับไมค์กลองรุ่นที่ใส่ถ่านได้ก็ถือว่าโชคดีครับ
 -สายยี่ห้อไม่ดีก็อาจทำให้รายละเอียดของเสียงหายไปอย่างเห็นได้ชัด โดยเฉพาะของจีนทั้งหลาย ส่วนยี่ห้อดีราคาสูงมาก ก็อาจสูญเสียรายละเอียดน้อยหน่อย ถ้าอย่างมากสุดๆมันก็จะสูญเสียอยู่ครับแต่น้อยมาก อาจต้องเสียเงินเยอะแต่ควรต้องยอมอย่างยิ่งครับ ตรงนี้แนะนำนะครับให้ใช้สายที่ยี่ห้อดีที่สุดเท่านั้น เนื่องจากมันมีผลกับเสียงที่ออกมา ทั้งหมดชนิดที่ว่าแทบไม่เชื่อหูตัวเองเลยก็ว่าได้ครับ สายมัลติคอลที่ไม่ดีนั้นมันจะทำให้เกิดอาการของเสียงที่ออกมาจากเครื่องเสียงที่เราลงทุนซื้อทุกอย่างอย่างดีหมดแต่เสียงมันไม้ได้เรื่องจนไม่ทราบสาเหตุส่วนใหญ่ ยิ่งความยาวมากก็แย่หนักไปอีกครับ
   -เพราะสายมัลติคอลที่ไม่มีคุณภาพนี่แหละครับ ผมโดนมาเยอะครับ ยิ่งที่ว่าราคาถูกและดีมันข้อนข้างหายากและไม่น่าจะมีครับ ยอมจ่ายแพงไปหน่อย แต่ได้เสียงที่ออกมาจากทั้งระบบที่ดีกว่าเท่าตัวเลยก็ว่าได้เรื่องสายนี่ ขอให้เน้นเลยนะครับเล่นเอาเหงื่อตกก็หลายครั้งครับ สาย sunrise ขอเปลี่ยนยี่ห้อเป็น บรรลัย เลย มันทำให้เสียงแย่ลงมากมาย ขอบอกครับ สายมัลติคอลสำคัญมากเป็นอย่างยิ่งครับ สายไม่ดีมิกซ์ที่ใช้ราคาแสนเสียงออกมาห้าหมื่นเซ็งครับ สายไม่ดีจะทำให้เสียงที่ออกมาขุ่นมัวเละทำให้ความกว้างของความถี่เสียงที่ถูกถ่ายทอดออกมา จากแหล่งกำเนิดนั้แคบลงและไม่เหมือนต้นฉบับ 
   -กลับมาต่อครับการส่ง aux ที่มิกซ์ที่อยู่ด้านหน้าเวที จะทำให้ยากในการสื่อสารเวลานักร้องอยากได้
โมนิเตอร์ตามที่เขาต้องการนั้นมันข้อนข้างที่จะลำบากครับ เนื่องจากระยะที่เรายืนมิกซ์ด้านหน้ามันข้อนข้างไกลกันมากครับ ส่วนวิธีส่ง aux จากมิกซ์ที่อยู่ด้านบนเข้าสู่โมนิเตอร์ชุดหน้าเลยนั้นเสียงจะดีกว่าเนื่องจากความยาวของสายที่สั้นกว่าแต่จำเป็นต้องมีบุคลากร อีก1 คน หรือถ้าเป็นศิลปินตัวตัวจริงเขาจะมีซาวด์ส่วนตัว มาคอยจัดสาวเอ้ยจัดซาวด์ให้กับวงดนตรีด้วยครับ ว่าจะให้เสียงอะไรออกตรงไหนแนวเสียงเป็นไง คอยควบคุมมิกซ์ตัวนี้ตามคำเรียกร้อง จนอยู่ในระดับที่นักดนตรีทุกคนพอใจเมื่อมีซาวด์ปรจำวงมางานตรงนี้ก็จะง่ายขึ้นมากครับ ส่วนเราก็จะมีหน้าที่คอยซัพพรอดให้เขาแก้ไขขอไดได้จัดได้ได้
  -การมิกซโมนิเตอร์จากด้านบนจะสามารถเข้าถึงความต้องการของเสียงในแต่ละจุดที่ต้องการได้ง่ายกว่า เพราะเราหรือซาวด์ประจำวง ต่างก็อยู่บนเวทีด้วยกันกับวงดนตรี อีกทั้งเวลาเซ็ตอีคิวและการจัดระดับความดังของทั้งโมนิเตอร์ของเครื่องดนตรีแต่ละชิ้น และไซต์ฟิวมันจะง่ายกว่า เพราะเราหรือซาวด์ที่มากับวงก็อยู่บนเวทีเช่นเดียวกันอีกทั้งการสื่อสารกับนักดนตรีก็ข้อนข้างที่จะลื่นไหลกว่าการปรับโมนิเตอร์ จากมิกซ์ตัวหลักด้านหน้าอย่างแน่นอน ตรงนี้ส่วนใหญ่ถ้าเซ็ตได้ลงตัวแล้วก็จะไม่ค่อยมีอะไรมากแล้วครับ ต้องการเสียงจากช่องไหนก็ส่ง aux ช่องนั้นไปยังโมนิเตอร์ด้านหน้าตามต้องการ
 -ไซต์ฟิวส์ที่มีความดังมากจนเกินไป อาจจะทำให้นักร้องไม่ได้ยินโมนิเตอร์ด้านหน้าและอาจรบกวนระบบไมค์บนเวทีได้
  -สิ่งที่เป็นไปไม่ได้เลยคือการรับงานระดับคอนเสริท์เราจะบังคับให้ศิลปิน อยู่ในขอบเขตที่เราต้องการได้ ปัจจัยหลัก คือให้คิดว่าเราต้องทำให้ได้ การทำซาวด์มันต้องใช้ความคิดสร้างสรร และการแก้ป้ญหา และการพูดคุย ทำความเข้าใจกับผู้ที่ร่วมงานอย่างละมุนละม่อม เพื่อให้เกิดความเข้าใจซึ่งกันและกัน แนวทางการจัดระเบียบเสียงที่ออกมาจากโมนิเตอร์และไซต์ฟิวส์ ก็ใช้วิธีการจำลองเสียงออกมา ทั้งโมนิเตอร์และไซต์ฟิวส์ ให้ในตำแหน่งที่นักดนตรีหรือ ศิลปินยืนอยู่เขาเล่นได้ง่ายได้เสียงที่ต้องการเต็มวงชัดเจน ในตำแหน่งต่างๆบนเวที่นั้น ที่เราได้รับเลือกเข้ามาให้บริการ ในระบบเสียงห้ามมีข้อต่อรอง มันต้องทำได้ทุกอย่างไม่มีคำว่า.ไม่ได้ หรือพอไปได้ และห้ามหวังพึ่งสิ่งศักด์ศิทธ์ เพราก่อนหน้านี้ทุกอย่างการเตรียมงานมันอยู่ที่เรา
 -โมนิเตอร์ที่ดีสุดยอด เซ็ตยากกว่า พีเอ แน่นนอน ผมเคยมีประสพกาณคือไฟดับ พีเอเงียบหายไปเลยแต่นักดนตรีเล่นต่อไป จนเราแก้ไขจนไฟกลับมาและพีเอดีเหมืนเดิม แต่นักดนตรีไม่รู้ว่าไฟดับเมื่อกี้ ประมาณ5นาที่ที่เสียงไม่ออกพีเอ แสดงว่าชุดโมนิเตอร์ใและไซต์ฟิว เพียงพอมากและระบบหลักไม่ไปกวนระบบโมนิเตอร์เลยชนิดที่ว่าไฟดับยังไม่รู้ การเซ็ทซาวด์โมนิเตอร์ หลักหลักเลยเนี่ยต้องดูว่าโมนิเตอร์เซ็ตนี้ จะเอาเสียงของเครื่องดนตรีและเสียงร้องที่ออกมา โดยวิเคราะจากแหล่งกำเหนิดเสียงจริงๆที่เป็นโจทย์ เสียงจากแหล่งที่มาต่างๆว่าครอบคลุมความถี่จากไหนถึงไหน ส่ง auxไป 4ชุดผ่าน อีคิวสี่ตัวสำหรับโมนิเตอร์4เซ็ต ส่ง2aux ก็ใช้อีคิวสองตัวสำหรับโมนิเตอร์2เซ็ต ตามขนาดของงานหรืองบประมาณและขีดความสามารถของมิกเซอร์ที่ใช้อยู่ เหมือนที่บอกข้างต้นครับ aux ยิ่งเยอะก็ยิ่งดีครับ
   -ส่วนการอีคิวเสียงที่ต้องการคือ อันไหนไม่ใช้จะได้คัดออกตามความสามารถ และอยู่ในช่วงความถี่ที่คลอบคุมการทางานของเสียงที่ต้องการ ให้ออกโมนิเตอร์ไม่สูญเสียความเป็นธรรมชาติ ไม่หอนง่าย ต้องไม่บางและไม่หลอกหรือมีความแตกต่างจากเสียงต้นกำเนิดจนเกินไป และไม่เกินกำลังของตู้ลำโพงโมนิเตอร์ ที่กำลังใช้งานอยู่ในขณะนั้น หรือถ้ามีงบมากหน่อยก็ควรเลือกซื้ออีคิวรุ่นที่ดีอีกหน่อยก็ควรเลือกรุ่นที่ มีปุ่มตัดกวาดความถี่ที่ไม่ต้องการ จากต่ำไปสูงและจากสูงไปต่ำหรือเรียกง่ายง่ายคือ lowcut และ hicut แบบหมุนได้ คล้ายมีครอสในตัว จะดีมากเมื่อใช้กับโมนิเตอร์ชุดหน้า
สำหรับการอีคิวเสียงโมนิเตอร์ด้านหน้าำหรับนักร้องช่วงปลายเอาออกหน่อย ตามขอบเขตการทำงานของเสียงและความสามารถในการรับเสียงของไมค์โครโฟนที่ใช้งานอันไหนรู้สึกว่าล้นความถี่ที่เกินที่หอนก่อนเพื่อน ก็คัดออกตามความเหมาะสม ไล่เช็คเสียง จือ ออ อาอี ซีซี่ แล้วแต่ความถนัดของแต่ละคนนะครับสำหรับการออกเสียงเพื่อเช็คซาวด์มีมุขก็หยอดไปครับ
   -สำหรับโมนิเตอร์ช่วงความถี่ low  40-70-100hz ดูหน้างาน ถ้างานที่ไม่ได้เล่นสด สมมุติมิปัญหาโมนิเตอร์เสียงบางหรือจำเป็นต้องวางโมนิเตอร์ในระนาบเดียวกับพีเอ ถ้าบางมากๆให้กลับขั้วลำโพงโมนิเตอร์ทั้งหมดเลย เพราะลำโพงหันสวนกันกับลำโพงพีเอที่อยู่ในระนาบเดียวกัน ถ้ากลับเฟสเสียงมันจะเสริมกันทำให้ฟังดูหนากว่าเก่า  เป็นพิเศษในความถี่300hz ลงไป แต่ถ้าเล่นสดเสียงจากลำโพงมอนิเตอร์ ที่มีความเอียงของตู้ที่ไม่เหมาะสมหรืออยู่ใกล้กับชุดกลองจนเกินไป อาจไปกวนไมค์ที่จ่อกระเดื่องได้ อาจเกิดค่า แอมป์เบี้ยนตรงความถี่ำ่ได้ในช่วงความถี่ 100hz ถึง 200hz มักจะไปรบกวนไมค์โดยเฉพาะแบบไดนามิกซ์ ที่ใช้จับเสียงกลองและกระเดื่องที่อยู่ด้านล่างได้
  -หลายท่านอาจสงสัยทำไมลำโพงโมนิเตอร์มันต้องเอียง และทำไมไม่เอาแขวนด้านบนและยิงลงมานี่ ก็อาจเป็นอีกแนวทางสำหรับงานติดตั้งในผับเธคที่มีพื้นที่ไม่มากนัก ก็นิยมแขวนจากด้านบนแล้วยิงลงมาเข้าหาเวที ทั้งนี้ทั้งนั้นเสียง มีน้ำหนักทิศทางและการตก ส่วนไมค์ร้องก็มีจุดที่สามารถรับสัญญาณ และจุดบอดฝั่งตรงข้าม ที่เป็นจุดที่ องศาของหน้าลำโพงโมนิเตอร์ต้องทำมุมกันพอดีเมื่อได้ทำการติดตั้งจุดนี้สำคัญมากครับ ดูตามรูปครับ ส่วนการที่จะเพิ่มโมนิเตอร์ไปยังตำแหน่งต่างต่างที่ต้องการไม่ว่าจะเป็นในส่วนของกลองชุดเครื่องเป่าหรือจุดต่างตามจุดประสงค์ให้เข้าถึงความพอใจของทุกท่านก็ส่งaux ไปยังชุดต่างต่างได้โดยใช้แนวคิดและหลักการเดียวกันนี้ได้เลยครับ
 -การได้พบปะเข้าถึงและได้พูดคุยกับนักดนตรีก็จะำให้เราเข้าถึงและมีแนวคิดในการทำงานที่เราสามารถเข้าไปถึงความเข้าใจของ ความต้องการของศิลปิน และคำว่าดนตรีได้มากกว่าเดิมครับ ว่าแก่นแท้มันต้องออกมาในลักษะไหน ถ้าไม่รู้ก็ถามครับ คราวหน้าเราก็เห็นแนวทางและความต้องการของนักดนตรีที่มีหน้าที่ๆแตกต่างกันไป เสียงกีตาร์ชนิดนี้ต้องออกโทนเสียงยังไง เครื่องเป่าควรเซ็ตเสียงสำหรับอุปกรณ์ชิ้นนี้ควรทำยังไง แนวเพลง แนวดนตรี ความแตกต่าง ในการปรับระดับความดังของเครื่องดนตรีแต่ละชิ้น ในเพลงแต่ละแนวควรทำอย่างไร เป็นต้น

[โก้ สระบุรี]

ได้ความรู้เิ่มเยอะเลยครับ ขอบคุณเจ้าบ้านครับ

[ร้านทิกเกอร์ซาวด์]

ไมค์โครโฟน ที่ใช้กันอยู่ มันจะมีจุดบอดด้านตรงข้ามคือด้านที่เอาไว้เสียบสายมันจะหนวก หรือไม่รับรู้เสียงที่มาจากด้านตรงข้ามของหัวไมค์เลย

[ร้านทิกเกอร์ซาวด์]

ถ้าไมค์อยู่ ตำแหน่งตรงข้ามถ้าลำโพงดี ไม่มีล้นในบางความถี่แทบไม่ต้องได้แตะอีคิวเลย หลังไมค์ไม่มีหอนครับ

[ร้านทิกเกอร์ซาวด์]

การคัดอีคิวโมนิเตอร์ เชื่อว่าทุกคนทำได้หายหอน แต่ สำคัญอย่าลืมว่า คนที่ร้องถ้าเราเอาบางความถี่ออกมากเกินไป เขาจะร้องผิดคีย์แน่นอน เพราะเสียงโมนิเตอร์ที่ทำไว้คัดมากไป จนนักร้องเข้าใจผิด หรือการเอาไมค์ไปล่อหน้าลำโพงโมนิเตอร์แบบใกล้มากในระยะประชิด เพื่อต้องการล่อให้มันเกิดเสียงหอนออกมา จะได้คัดเสียงที่มันโผล่มานี้ทิ้งไปซะ เป็นวิธีการที่เสี่ยงและไม่ควรทำมาก สำหรับลำโพงครับ อาจเกิดความเสียหาย ทุกคนสามารถคัตอีคิวจนมันไม่หอนเลยได้แน่นอน
  -แต่ผลคือ มันจะมีปัญหาแน่นอนครับทั้งเรื่องของdinamic ของเสียงที่ออกมาจากโมนิเตอร์และความเป็นธรรมชาติของเสียงที่ออกมาหลังจากคัดอีคิวไปแล้วมันแย่กว่าเก่าไม่หนาไม่มีความชัดเจนและไม่ทะลุทะลวง เมื่อทำการแสดงเข้าจริงๆเสียง จากโมนิเตอร์ที่ออกมาโดนกลบไปหมดบางไม่หนาและไม่ทะลุทะลวงแถมไม่ชัดอีกด้วย ดังนั้นการทดสอบใมนิเตอร์โดยการเอาไมค์ไปหล้าลำโพงจ่อแบบแนบติดในระยะที่ใกล้กว่า30ซ.ม และยืนยิ้มอยู่ข้างๆหลังจากคัดอีคิวเสร็จด้วยความภูมิใจว่ายังไงก็ไม่หอนนั้น อาจทำให้มีปัญหาภายหลังครับ ถ้าจำเป็นจริงๆการทดสอบแบบนี้ก็ควรให้มีระยะห่างเวลาแกว่งไมค์ไปมาหน้าโมนิเตอร์เพื่อทดสอบนั้นให้มีระยะมากหน่อยแนะนำสัก60-100 ซม
  -การทดสอบในระยะขนาดนี้แล้วทำการปรับแต่งอีคิว จะทำให้ได้การคัทอีคิวที่ไม่ทำให้ธรรมชาติของเสียงโดยรวมบางเกินไป พิจราณาและทำการปรับแต่งอีคิวระดับความดังของเสียงต้องพอดีหนาชัดและอยู่ในขอบเขตของช่วงความถี่ที่ต้องการเกนขาเข้าตรงอีคิวแนะนำให้เร่งไว้ที่ 0 นะครับ ครับ การเอาไมค์ไปจ่อแบบนี้ ในการแสดงมีโอกาศน้อยมากครับ ที่นักดนตรีหรือศิลปินจะเอาไมค์มาจ่อหน้าลำโพงขนาดนี้
  -แต่ถ้าเป็นแขกรับเชิญที่มีอาการมึนเมา หรือเขินอาย ควบคุมตัวเองไม่ได้ ถ้าเป็นเด็กให้ระวังคูณสองครับ ทางแก้คือตาดูและมือคอยหรี่ลงครับ เมื่อเหตุการปรกติก็เร่งที่มิกซ์ตรง aux ที่ส่งไปยังโมนิเตอร์ ให้อยู่ในตำแหน่งเดิมที่ดีที่สุด ที่ได้เซ็ตไว้ตอนแรก เมื่อวงดนตรีและมาชิกในวงทุกคนประจำที่ ทุกอย่างก็พร้อม

[ร้านทิกเกอร์ซาวด์]

   ลำโพงโมนิเตอร์ทำร้ายศิลปินได้ถ้าดังเกินไปและ หอนยาวต่อเนื่อง ศิลปินสมัครเล่นส่วนใหญ่มักมีปัญหากับโมนิเตอร์เสมอ เมื่อเราเปิดในจุดที่พอดีไม่มีทางหอนแต่ เพื่อนในวงต่างก็มี อีโก้ แย่งซีนกันในตัวทุกคนอยากเด่นเร่งหน้าตู้กันเข้าไป แล้วมาบ่นว่าโมนิเตอร์เสียงร้องผมไม่ดัง แทนที่จะบอกทีมงานในวงว่าเล่นเบาลงหน่อย ผมไม่ได้ยินโมนิเตอร์ แต่กลับมาบอกเราให้เร่ง+ไปอีก เลยโดน feedback ไปเต็มเต็ม จนหูดับ2-3 นาที
 -ตู้ลำโพงที่แนะนำสำหรับใช้เป็นโมนิเตอร์ควรเป็นตู้ลำโพงที่มีสไตล์เสียงที่ข้อนข้างแฟลต หรือดีมาโดยกำเินิด มีความเป็นกลางเท่าเทียมกันทุกย่านเสียงไม่ติดไปทางแหลมไปหรือ มีเสียงกลางบางช่วงล้นไปตู้ประกอบเอง ที่ไม่ได้ทำการ เซ็ตเน็ตเวริค์ด้านในมาก่อน เสียงข้อนข้างหลอก หรือตู้ที่ใช้ ทวีตเตอร์ถ้าเป็นแบบจรวดอันนี้ให้ระวัง ตรงนี้ควรใช้ตู้ที่ข้อนข้างดีมียี่ห้อหน่อยหนึ่ง และมีสเป็คที่เชื่อถือได้ เพราะมันใช้กับไมค์และมีโอกาศหอนมากว่าชุดพีเอด้านหน้ามาก เสี่ยงกับการหอนได้ทุกเมื่อ 
  -ตู้ที่ดีจะทำให้การปรับแต่งอีคิวโมนิเตอร์นั้น ปรับลดลงเพียงแค่ไม่กี่จุด ค่อนข้างง่ายและเร็ว และถ้าเป็นไปได้โมนิเตอร์ทั้งชุดบนเวทีควรเป็นรุ่นเดียวกันทั้งหมดครับ และมีมุมเอียงที่พอดี เมื่อไหรที่ไมค์หอน นักดนตรีทุกคนจะทำตัวไม่ถูก และทุกสายตาก็จะมองมาที่เราเป็นจุดเดียว เหตุการอย่างนี่สามารถวางแผนและแก้ไขได้ ก่อนการแสดงถ้าอุปกรณ์ทุกอย่างสมบูรณ์ครับ ต่อไปนี้คุณจะไม่ใช่จุดอ่อนของทีมอีกแล้ว

การวางโมนิเตอร์แบบนี้ใช้ได้ผลชะงัดนักเมื่อศิลปินไม่ค่อยเดินเพ่นพ่านอย่างผ่องศรี วรนุช เป็นต้น
ตู้มอนิเตอร์เลยต้องมีองศาของมันในแต่ละรุ่นวางให้ถูกตำแหน่ง บางรุ่นชันไปบางรุ่นหงายไปตรงนี้ให้วิเคราห์ด้วยสายตาครับว่าควรจะวางตรงไหนมุมนี้พอดีหรือเปล่า
  - อย่าเอาตู้แบบคางหมูทั่วไปมาวางแทนโมนิเตอร์เพราะจะทำให้เกิดป้ญหาเนื่องจากหน้าตู้องศาของหน้าลำโพงที่ไม่ใช่โมนิเตอร์ที่ออกแบบมาเฉพาะงานพูดง่ายง่ายคือหน้ามันไม่แหงนรับกันนักร้องเวลายืน ทำให้จำเป็นต้องเร่งเสียงมากเกินความเป็นจริง เสียงที่ออกมาจะไปรบกวนนักดนตรีที่อยู่ด้านหลังแบบเต็มๆและอาจทำให้ลำโพงที่เอามาใช้แทนไปก่อนตัวนี้เกิดการเสียหายได้เพราะต้องเร่งดังเกินเหตุ
- วิธีแก้ไขเวลาศิลปินเด็กรับเชิญมือสมัครเล่นขึ้นมาร้องเพลง เช่นงานวันเด็ก โมนิเตอร์จะหอนง่ายครับไม่ต้องกลัว เพราะเด็กตัวเล็กและต่ำ อีกทั้งไมค์หอนก็ไม่รู้จักหลบหนี ปล่อยหอนยาวไปจนแหลมขาดและเด็กอาจตายได้ กรณีนี้เด็อายุไม่เกิน10ขวบ หรือสูงไม่เกิน130 ก็ปิดหรือหรี่ลงมากๆอาจเอาแค่พอได้ยิน สำหรับเสียงมอนิเตอร์ที่กำลังใช้งานอยู่ในขณะนั้น ให้เป็นของขวัญวันเด็กไปเลยครับ เด็กจะไม่โวยเราเเน่เพราะไม่รู้เรื่อง     
-ส่วนนักร้องที่ชอบกุมหัวไมค์และเอา เท้าวางบนลำโพง หรือขอเสียงคนดูโดยการ เอาไมค์ไปจ่อหน้าเวทีที่โมนิเตอร์อยู่พอดี จนเกิดอาการหอน แก้โดยใช้กระดาษขนาดเอสี่สีขาวเต็มแผ่นเขียนด้วยปากกาเมจิกตราม้าถ้ามี ข้อความว่าได้โปรดอย่ากุมหัวไมค์ และอย่าเอาตีนวางบนลำโพงโมนิเตอร์ และขอความกรุณาอย่าเอาไมค์ไปจ่อหน้าลำโพงด้วยนะครับ แปะไว้ตรงพื้นเวที การหวังดีกับนักร้องเวลานักร้องเดินไปมาแล้วเราเร่งหรี่โมนิเตอร์ให้ ไม่จำเป็นอย่าทำ เพราะนักร้องจะเสียสมาธิ นอกจากเขาต้องการจริงจริง นักร้องอาชีพไม่ต้องส่งเอฟเฟคไปที่โมนิเตอร์ก็ได้นะครับ
  -ถ้าโมนิเตอร์บนเวทีตลอดจนถึงไซต์ฟิวเสียงชัดเจนดีมากนักร้องและศิลปิลจะไมมายุ่งย่ามกับเสียงที่ออกมาจากลำโพงด้านหน้าที่เราได้ควบคุมอย่างแน่นอน บางงานท่านอาจเจอมือกีตาร์ หรือมืเบส นักร้อง มือกลอง อาจจะมีบางคนเดินมาบอกว่าขอเสียงกีตาร์ของผมออกลำโพงด้านหน้าอีกหน่อยครับ อาการนี้ให้ใช้วิจารณะญาณของตัวเราเองก่อนแล้วค่อยทำการปรับแต่ง เนื่องจากเราได้เป็นคนควบคุมอยู่ในตำแหน่งที่ดีกว่ามือกีตาร์คนเมื่อกี้มากแล้วเขารู้ได้ยังไงว่าเสียงกีตาร์ของเขาออกไปหาลำโพงหลักด้านหน้าน้อยไปได้ไงก็เขาเล่นอยู่ด้านหลังลำโพงหลักๆ อย่าไปตามใจนะครับให้แก้ไขด้วยเหตุผลจากเสียงที่ออกมา และการประนีประนอม บางทีอาจเป็นเขาที่เพ้อเจ้อไปเอง หรือถ้าผิดที่เราเราก็ต้องยอมรับผิดครับ
- โมนิเตอร์ที่ดีรวมถึงไซต์ฟิวส์ที่ดีชัดเจน เป็นสิ่งที่ทำให้นักดนตรีขี้หงุดหงิดสามารถเล่นไปได้แบบมีความสุข และเป็นใบเบิกทางในการลดการสื่อสารและความบาดหมางระหว่างคนจัดระบบเสียงหลักด้านหน้าให้ทำงานลุล่วงไปได้ด้วยดี เขามีหน้าที่คุมสาวเอ้ยซาวด์บนเวที่ และเราก็มีหน้าที่คุมระบบเสียงด้านหน้าที่ออกมาสู่ผู้ฟัง ต่างคนต่างทำ ไม่มีการกวนใจเร่งนี่นิดนั่นหน่อยขอโมนิเตอร์อีกนิด หรี่นั้นนี่อีกหน่อย ถ้าระบบโมนิเตอร์มันไม่พอหรือไม่ดีตั้งแต่แรก รับรองงานนี้ถ้าได้แสดงผลงานออกไปรับรองหมุนกันทั้งวันครับ
  - ระบบหลักด้านหน้าต่อให้ใหญ่เท่าใดเสียงดังได้มากขนาดไหนถ้าระบบโนนิเตอร์บนเวที่ไม่พอหรือเสียงออกมาได้ไม่พอหรือไม่บาลานซ์กับชุดลำโพงด้านหน้า ยิ่งเร่งลำโพงชุดหลักมากเท่าใดก็๋ยิ่ง อาจทำให้เสียงบนเวทีกับเสียงพีเอด้านหน้าเกิดการหักร้างกัน และทำลายบรรยากาศ ความสามมัคคีในการเล่นดนตรีบนเวที รวมถึงความชัดเจนของเสียงบนเวที่มากขึ้นเท่านั้น
-การเร่งชุดหน้ามากไปและยังเหลืออีกเยอะ แต่ระบบโมนิเตอร์ไม่รองรับ ไปคนละทิศละทาง มันก็ไมสามารถที่จะทำให้งานที่ออกมาทั้งผลงานการแสดง ความพึงพอใจของแต่ละฝ่าย และปัญหาที่เกิดขึ้นจนนั่งไม่ติด และระดับเสียงโดยรวม รวมถึงความไพเราะของเสียงที่ควบคุมอยู่ ออกมาดีร้อยเปอร์เซนต์ได้อย่างแน่นอนครับ tommy 4/5/54
 คลิ๊ก!!  http://www.tiggersound.com/webboard/index.php?topic=82623.0 วิธีการต่อโมนิเตอร์ในแบบต่างๆครับ ขอบคุณพี่อาร์ตี้หนองบัวด้วยครับ สำหรับลิงค์ ดีดีแบบนี้ครับ

[พงษ์พิทักษ์ร้อยเอ็ด]

สุดยอดครับ..........เพิ่มรอยหยักสมองอีกแย้ว..........

[กิตติภพ ซาว์ด ★★★]

ขอบคุณสำหรับความรู้ครับ

[ยุทธ ร่มเกล้า]

ได้ ความ รู้ เพิ่ม อีก แล้ว
สุด ยอด ทิก เกอร์ ซาวด์
ใ ห้ 2 บ า ว

[S.P MIXER]

สุดยอดคับ ได้ข้อมูลดีๆอีกแล้ว

[ต้นไผ่ สุพรรณ]

ขอบคุณสำหรับความรู้ครับ

[เหน่ง ฝาง]

   ลำโพงโมนิเตอร์ทำร้ายศิลปินได้ถ้าดังเกินไปและ หอนยาวต่อเนื่อง ศิลปินสมัครเล่นส่วนใหญ่มักมีปัญหากับโมนิเตอร์เสมอ เมื่อเราเปิดในจุดที่พอดีไม่มีทางหอนแต่ เพื่อนในวงต่างก็มี อีโก้ แย่งซีนกันในตัวทุกคนอยากเด่นเร่งหน้าตู้กันเข้าไป แล้วมาบ่นว่าโมนิเตอร์เสียงร้องผมไม่ดัง แทนที่จะบอกทีมงานในวงว่าเล่นเบาลงหน่อย ผมไม่ได้ยินโมนิเตอร์ แต่กลับมาบอกเราให้เร่ง+ไปอีก เลยโดน feedback ไปเต็มเต็ม จนหูดับ2-3 นาที

การวางโมนิเตอร์แบบนี้ใช้ได้ผลชะงัดนักเมื่อศิลปินไม่ค่อยเดินเพ่นพ่านอย่างผ่องศรี วรนุช เป็นต้น
ตู้มอนิเตอร์เลยต้องมีองศาของมันในแต่ละรุ่นวางให้ถูกตำแหน่ง บางรุ่นชันไปบางรุ่นหงายไปตรงนี้ให้วิเคราห์ด้วยสายตาครับ วิธแก้ไขเวลาศิลปินเด็กรับเชิญมือสมัครเล่นขึ้นมาร้องเพลง เช่นงานวันเด็ก โมนิเตอร์จะหอนง่ายครับไม่ต้องกลัว เพราะเด็ตัวเล็กและต่ำ อีกทั้งไทค์หอนก็ไม่รู้จักหลบหนี ปล่อยหอนยาวไปจนแหลมขาด กรณีนี้เด็อายุไม่เกิน10ขวบ หรือสูงไม่เกิน130 ก็ปิดมอนิเตอร์ให้เป็นของขวัญวันเด็กไปเลยครับ เด็กจะไม่โวยเราเเน่เพราะไม่รู้เรื่อง ส่วนนักร้องที่ชอบกุมหัวไมค์และเอา เท้าวางบนลำโพง หรือขอเสียงคนดูโดยการ เอาไมค์ไปจ่อหน้าเวทีที่โมนิเตอร์อยู่พอดี จนเกิดอาการหอน แก้โดยใช้กระดาษขนาดเอสี่สีขาวเต็มแผ่นเขียนด้วยปากกาเมจิกตราม้าถ้ามี ข้อความว่าได้โปรดอย่ากุมหัวไมค์ และอย่าเอาตีนวางบนลำโพงโมนิเตอร์ และขอความกรุณาอย่าเอาไมค์ไปจ่อหน้าลำโพงด้วยนะครับ แปะไว้ตรงพื้นเวที การหวังดีกับนักร้องเวลานักร้องเดินไปมาแล้วเราเร่งหรี่โมนิเตอร์ให้ ไม่จำเป็นอย่าทำ เพราะนักร้องจะเสียสมาธิ นอกจากเขาต้องการจริงจริง นักร้องอาชีพไม่ต้องส่งเอฟเฟคไปที่โมนิเตอร์ก็ได้นะครับ

ร้ายกาจมาก อิอิ ประสบการณ์ล้วนๆ ขอบคุณครับ

[LOP_Sound System]

งานทำซาวด์ นี่มันเป็นทั้งศาสตร์และศิลป์ไปในตัวจริงๆๆ
ขอบคุณมากๆๆครับ ความรู้ทั้งนั้นเลย

[โชค ปากช่อง]

สุดยอดๆได้ความรู้อีกแล้ว เก็บไว้ๆ

[chalat ★★★]

ขอบคุณครับ...ได้เทคนิคดีๆมาใช้อีกอีกแล้ว